Tolboom in het Museum

Ook in het Openluchtmuseum is een tolhuis met tolboom te zien.

 

Tolhuis, Midlaren Gemeente Zuidlaren

Aan de Steenweg van Groningen naar Zuidlaren stond een rond 1860 gebouwd tolhuisje.

De tol is opgeheven bij besluit van Gedeputeerde Staten van Drenthe van 10 december 1947. In 1948 is het huisje afgebroken en overgeplaatst naar het museum.

Oorspronkelijk Tolhuis Steenweg

Oorspronkelijk Tolhuis Steenweg Midlaren

Het gebouw is in Groninger steen opgetrokken en heeft een vooruitspringende kamer die typerend is voor deze tolhuisjes. De woonruimte bestaat uit een woonkeuken met schouw en bedsteden. De nevenruimte uit een kelder met opkamer. De deel is zowel door het gangetje als door de dubbele buitendeuren toegankelijk.

Tolboom van het Tolhuis Steenweg Midlaren

Tolboom van het Tolhuis Steenweg Midlaren

 

Tolgeld

Het tolgeld werd gebruikt voor het onderhoud van de wegen of als belasting aan de landsheer in wiens gebied de tol lag. Voor de graven van Holland waren de tolgelden een belangrijke bron van inkomsten. Vooral in de zeventiende en achttiende eeuw zijn de tolgelden gebruikt om de vervoersvoorzieningen te verbeteren en te onderhouden.

 

Afschaffen rijkstollen

Hoewel dit systeem in de Franse tijd nog werd uitgebreid, schafte Napoleon alle rijkstollen in Nederland bij decreet van 21 oktober 1811 af. Alleen gemeentelijke en particuliere tollen bleven bestaan. Koning Willem I breidde het systeem in 1815 weer uit. Door de aanleg van de spoorwegen daalde het gebruik van tollen aanzienlijk. In 1900 werden de rijkstollen andermaal afgeschaft. Door de toenemende mobiliteit en de grotere diversiteit van vervoermiddelen verdwenen ook de overige tollen langzaam maar zeker helemaal.

Vele overgebleven tolhuizen herinneren nog aan de plaatsen waar vanouds tol werd geheven.

bron: Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem.